Het participatietraject
In 2020 is de Toekomstvisie Giethoorn vastgesteld. Deze Toekomstvisie is een product van een intensieve samenwerking tussen de gemeente Steenwijkerland en de belangenverenigingen Giethoorn Onderneemt en ’t Gieters Belang. Als vervolg is de nadere uitwerking voor de deelgebieden van de Gieterse Polder en het Centrum Kulturhus/Eendrachtsplein opgepakt. Het vervolg was het opstellen van een Toekomstbeeld, voor de praktische uitwerking van de deelgebieden Gieterse Polder en het Centrum/Kulturhus/Eendrachtsplein Voor dit Toekomstbeeld heeft de gemeente een participatietraject doorlopen waarbij verschillende stakeholders zijn betrokken . Experts zijn in een vroeg stadium betrokken om input te geven op de kansrijkheid en haalbaarheid van plannen. Ook de belangenverenigingen mochten in een vroeg stadium meepraten over het Toekomstbeeld. Andere belanghebbenden (inwoners, ondernemers en grondeigenaren) en belangstellenden (iedereen in en rondom Giethoorn) mochten hun inbreng geven tijdens verschillende bijeenkomsten, georganiseerd door de gemeente (en de belangenverenigingen).
Dit participatietraject liep officieel van januari 2022 tot maart 2023. In maart 2023 is het Toekomstbeeld ‘Groenblauw Hart voor Giethoorn’ door de gemeenteraad met een amendement vastgesteld.
De evaluatie
Voor de evaluatie hebben we verschillende onderzoeksmethoden gebruikt. Zo hebben we een uitgebreide documentenstudie uitgevoerd van zowel de gepubliceerde documenten als interne communicatie tussen de partijen. Daarnaast hebben we een brede enquête uitgezet onder de inwoners en betrokkenen, die onder andere via de belangenverenigingen en de krant is verspreid. Verder hebben we gesprekken gevoerd met alle betrokkenen, zoals de betrokken ambtenaren van de gemeente Steenwijkerland en de vertegenwoordiging van de belangenverenigingen, maar ook met de betrokken experts en enkele inwoners.
Conclusies
We concluderen dat de input vanuit het participatietraject grotendeels is verwerkt door de gemeente, al voelen niet alle betrokkenen zich gehoord of herkennen ze niet alle input in het eindresultaat. Tijdens het proces ontbrak het bij de ambtelijke organisatie van de gemeente aan regie, en bij de vanuit het bestuur miste ruggenspraak. Dit zorgde voor ruim gedurende het traject en onduidelijkheid over de beïnvloedingsruimte van de betrokken partijen. Dit alles heeft er voor gezorgd dat er een groot gebrek aan onderling vertrouwen is ontstaan tussen de betrokken partijen. Dit werd geuit in onprettige communicatie en snelle escalaties.
Onze belangrijkste aanbevelingen zijn:
- Formuleer een helder doel bij toekomstige trajecten.
- Denk voorafgaand aan een participatietraject goed na over onderwerpen en planning.
- Betrek de juiste partijen op het juiste moment.
- Richt een vaste projectgroep in die het participatietraject begeleid.
- Wees duidelijk en consistent over de gemaakte keuzes.
Bent u benieuwd naar alle conclusies en aanbevelingen? Lees dan het rapport hier.
Reactie van de gemeente en de belangenverenigingen
Er is door de gemeente en de belangenverenigingen gereageerd middels een beleidreactie. Hierbij erkennen ze de conclusies en benadrukken ze het belang van goede relaties naar de toekomst. Daarnaast heeft de Stentor ook een artikel geschreven over het onderzoek en heeft ’t Gieters Belang ook een statement op hun website gepost.
Ervaring KWINK groep
KWINK groep heeft veel ervaring met evaluatieonderzoek naar verschillende vormen van participatie. Zo is democratie en participatie één van onze thema’s. We evalueerden onlangs de pilot Gebiedsverbinders in de gemeente Dalfsen en voeren we de evaluatie uit naar burgerparticipatie in de gemeente Maasgouw . Eerder voerden we de evaluatie uit naar de wijkbudgetten in vier Haagse wijken in 2019, en deden we onderzoek naar participatie bij hernieuwbare energie op land in 2021.