Evaluatie College voor Toezicht Auteursrechten (CvTA) naar de Tweede Kamer gestuurd

KWINK groep heeft in het onderzoek onder andere gekeken naar hoe het CvTA invulling geeft aan zijn toezichtstaak en in hoeverre dat aansluit bij de zes principes van goed toezicht. Het eindrapport brengt de prestaties van het CvTA in kaart en bevat aanbevelingen om het functioneren van het College te versterken. Het volledige eindrapport, inclusief de volledige reactie van het ministerie van JenV en het CvTA, vind je hier! 

Over het CvTA

Het CvTA is een zbo dat toezicht houdt op collectieve beheersorganisaties (cbo’s) en onafhankelijke beheersorganisaties (obo’s) in Nederland. Deze organisaties innen en verdelen vergoedingen voor het gebruik van auteursrechtelijk en nabuurrechtelijk beschermd materiaal – zoals muziek, teksten en beeldmateriaal – ten behoeve van rechthebbenden als makers, uitvoerend kunstenaars en producenten. Het CvTA ziet erop toe dat dit op een transparante, zorgvuldige en eerlijke wijze gebeurt, met oog voor de belangen van zowel rechthebbenden als gebruikers. Het doel is dat het CvTA daarmee bijdraagt aan een goed functionerend systeem voor collectief rechtenbeheer en aan het bredere culturele en economische belang van creatieve sectoren.  

Over het onderzoek

Voor de evaluatie heeft KWINK groep een documentstudie uitgevoerd, gesprekken gevoerd met het CvTA, het ministerie van JenV en stakeholders (waaronder cbo’s, obo’s en brancheverenigingen) en een online enquête uitgezet onder cbo’s en obo’s. KWINK groep heeft bovendien hoor en wederhoor toegepast bij het ministerie en het CvTA.  

Bevindingen en aanbevelingen

Uit de evaluatie blijkt dat het CvTA zich sterk inzet voor publieke belangen, maar dat binnen de sector discussie bestaat over de wijze waarop het College invulling geeft aan zijn toezichtstaak. Vooral het toezicht op de governance van de cbo’s en obo’s en de rolverdeling tussen intern en extern toezicht roepen nog vragen op. De cbo’s ervaren het toezicht soms als te ingrijpend en onvoldoende voorspelbaar. Ook ontbreekt het CvTA volgens de evaluatie aan duidelijke prestatie-indicatoren en concrete doelstellingen, wat gevolgen heeft voor de transparantie en verantwoording van het toezicht.

In het rapport doen wij daarom een aantal gerichte aanbevelingen aan het CvTA en het ministerie van JenV, waaronder: 

• Verhelder de maatschappelijke rol van het CvTA en maak onderscheid tussen intern en extern toezicht explicieter. 

• Ontwikkel een gezamenlijk gedragen beeld van het toezicht, inclusief bijbehorende doelen en prestatie-indicatoren.  

• Breng de regeldruk voor onder-toezicht-gestelden beter in balans met de toezichtslast, onder meer via risicogericht toezicht.  
• Maak incidentele financiering structureel om personele continuïteit en expertise bij het College te waarborgen.  

Deze aanbevelingen zijn bedoeld om het toezicht effectiever en toekomstbestendiger te maken, met behoud van het publieke vertrouwen in het collectief beheer van auteurs- en naburige rechten.  

Reactie ministerie van JenV

Het ministerie van JenV, dat beleidsverantwoordelijk is voor het CvTA, onderschrijft in grote lijnen de bevindingen uit het rapport. Het ministerie van JenV heeft aangekondigd een aantal belangrijke aanbevelingen over te nemen: 

• Het ministerie van JenV gaat verkennen hoe de Wet toezicht en geschilbeslechting collectieve beheersorganisaties auteurs- en naburige rechten kan worden vereenvoudigd, met als doel meer duidelijkheid te scheppen over de verhouding tussen intern en extern toezicht.  

• De incidentele bijdrage van het CvTA wordt omgezet in een structurele financiering om zo de continuïteit van de organisatie te waarborgen. 

• Er wordt gewerkt aan het opstellen van duidelijke prestatie-indicatoren en het concretiseren van doelen.   

Reactie van het CvTA

Het CvTA zelf herkent zich in grote lijnen in het rapport en onderschrijft twee centrale opgaven voor de komende jaren: 

1. De uitvoering van de vernieuwde toezichtstrategie, die risicogericht en waardegedreven is. 

1. Het verbeteren van de relatie met de onder-toezicht-gestelde organisaties, onder meer door beter uit te leggen wat de maatschappelijke rol van het CvTA is.  

Het CvTA is bovendien positief over het voornemen van het ministerie om de wet te verduidelijken en de incidentele financiering structureel te maken. Tevens geeft het CvTA aan het gesprek te willen voortzetten met zowel het ministerie als de sector, om gezamenlijk invulling te geven aan de overige aanbevelingen.  

Ervaring KWINK

Bij KWINK groep voeren we veel evaluaties uit van zbo’s op het gebied van toezicht. Zo hebben we eerder de evaluatie van de  Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming uitgevoerd. Ook evalueerde we het College Desknundigheid Financiele Dienstverlening (CDFD), het Bureau Financieel Toezicht (BFT), het Commissariaat voor de Media en de Kansspelautoriteit. Neem contact met ons op als je meer wilt weten over onze aanpak of andere projecten.