KWINK Groep

Nassaulaan 1
2514 JS Den Haag

+31 (0)70 35 96 955
info@kwinkgroep.nl
Contact
Project

Evaluatie Convenant e-lending openbaar

Ons leven vindt steeds meer online en digitaal plaats. Het kan je dan ook niet ontgaan zijn dat het gebruik van e-books steeds populairder wordt. Op dit moment is het zelfs mogelijk om niet alleen fysieke boeken bij de bibliotheek te lenen, maar ook e-books. Om het gebruik van e-books te bevorderen, gebruikers toegang geven te tot zo veel mogelijk e-books en te zorgen dat auteurs een eerlijke vergoeding ontvangen, zijn de belangrijkste partijen uit de bibliotheekwereld in 2018 bij elkaar gekomen om het Convenant e-lending te tekenen.

2 mei 2022

KWINK groep heeft het functioneren van het Convenant e-lending geëvalueerd. Deze evaluatie is openbaar gemaakt en wordt naar verwachting eind mei naar de Tweede Kamer gestuurd.  

Achtergrond Convenant e-lending

In 2019 hebben de Koninklijke Bibliotheek (KB), de Vereniging Openbare Bibliotheken (VOB), Stichting Lira (Lira), Stichting Pictoright (Pictoright), de Auteursbond, de Groep Algemene Uitgevers (GAU) en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) afspraken gemaakt over het (uit)lenen van e-books. Doel van deze afspraken was om “binnen een zo kort mogelijk termijn na eerste publicatie ter beschikking krijgen van een zo breed mogelijk aanbod van e-books voor het uitlenen door de landelijke digitale openbare bibliotheek, conform het ‘one copy, multiple user’ – model, met een passende uitleenvergoeding voor de auteurs, vertalers, beeldmakers en uitgevers in ruil voor het uitlenen, met transparantie over het aantal uitleningen”.

Aanleiding onderzoek

De ondertekenaars hebben samen in het Convenant e-lending afgesproken dat ze het Convenant gezamenlijk te zullen evalueren. De afspraak was om dit één jaar na de inwerkingtreding plaats te laten vinden. Door andere prioriteiten heeft de evaluatie in 2021 plaatsgevonden.

Onderzoeks-aanpak en methoden

Tijdens het onderzoek heeft KWINK groep gekeken of het Convenant haar opgestelde doelen heeft gehaald. KWINK groep heeft tijdens het onderzoek de focus gelegd op de ontwikkeling van de collectie.  Verder heeft KWINK groep gekeken naar de vergoedingen voor rechthebbenden, het aantal uitleningen en gebruikers en de informatievoorziening van de ondertekenaars richting rechthebbenden. KWINK groep heeft tijdens de evaluatie steeds gekeken naar de uitgangssituatie (vóór het tekenen van het convenant), de situatie tussentijds (één jaar na tekenen van het Convenant) en de huidige situatie (met december 2020 als peildatum en waar mogelijk 2021).

Voor het uitvoeren van de evaluatie zijn twee onderzoeksmethoden ingezet. KWINK groep heeft ten eerste een documentanalyse uitgevoerd van relevante documenten. Ten tweede heeft KWINK interviews gevoerd met vertegenwoordigers van de ondertekenaars van het Convenant e-lending en Stichting Leenrecht.

Conclusies Convenant e-lending 

Uit de evaluatie kan geconcludeerd worden dat het Convenant e-lending een succesvolle samenwerkingsafspraak is, waar de partijen over het algemeen nog steeds tevreden en enthousiast over zijn. Het is partijen gelukt om te zorgen voor een breed en goed toegankelijk digitaal aanbod. Het digitale aanbod is namelijk gegroeid sinds de inwerkingtreding van het Convenant van 21.950 e-books naar 32.491 e-books. Verder is de collectie in vrijwel elke categorie gegroeid. Het is lastig om een uitspraak te doen over de actualiteit van de e-books in de online bibliotheek. Wel is met zekerheid te zeggen dat  de vergoedingen voor auteurs en beeldmakers met 50% is gestegenen. Verder is ook het aantal uitleningen gestegen ten opzichte van de situatie vóór het Convenant.

Lees in het rapport de volledige evaluatie.

KWINK groep en de bibliotheekwereld

KWINK groep heeft veel ervaring met onderzoek en evaluaties voor de bibliotheeksector.

KWINK groep en de bibliotheekwereld. Zo was KWINK groep betrokken bij het opstellen van de Netwerkagenda bibliotheken en het Bibliotheekconvenant 2020 – 2023. Verder heeft KWINK groep al eerder een evaluaties uitgevoerd van de Wet stelsel openbare bibliotheken en de Bibliotheekwet. 

Gerelateerde onderwerpen

Inzichten