KWINK Groep

Nassaulaan 1
2514 JS Den Haag

+31 (0)70 35 96 955
info@kwinkgroep.nl
Contact
Project

Evaluatie Gezondheidsraad openbaar

De Gezondheidsraad is een onafhankelijk, wetenschappelijk adviesorgaan. De Gezondheidsraad informeert en adviseert de regering en het parlement over vraagstukken op het gebied van volksgezondheid en gezondheids(zorg)onderzoek. Als adviescollege is de Gezondheidsraad wettelijk verplicht een periodieke evaluatie van zijn taakinvulling uit te voeren. KWINK groep evalueerde de taakinvulling van de Gezondheidsraad in de periode 2017 tot en met 2021.

30 maart 2022

Achtergrond onderzoek

Deze week werd het eindrapport van KWINK groep openbaar, met daarbij de reactie van de Gezondheidsraad. Het onderzoek richtte zich op vier onderwerpen, namelijk de opvolging van de vorige evaluatie, de rolinvulling en publieke waarde van de Gezondheidsraad en de omgang met COVID-19.

Om deze onderwerpen te onderzoeken zette KWINK groep verschillende methoden in. We bestudeerden documenten en voerden een casusonderzoek uit naar zes adviezen van de Gezondheidsraad. Daarnaast  voerden we gesprekken met betrokkenen binnen en buiten de Raad. Denk bijvoorbeeld aan verschillende ministeries maar ook aan andere adviesraden zoals de Raad voor het Openbaar Bestuur. Ook is een online vragenlijst uitgezet onder de leden van de Gezondheidsraad.

Ontwikkeling van de Gezondheidsraad in 2017 – 2021

In 2017 evalueerde een externe evaluatiecommissie de Gezondheidsraad over de periode 2013 – 2016. Wij onderzochten hoe de raad is omgegaan met de conclusies uit die evaluatie. We constateren dat de Gezondheidsraad serieus aan de slag is gegaan met de aanbevelingen uit de vorige evaluatie. Veel aandacht ging daarbij uit naar de reorganisatie van het secretariaat. De resultaten hiervan zijn nog moeilijk te duiden. Belangrijk om te noemen is dat de leden nog steeds zeer tevreden over de kwaliteit van de ondersteuning door het secretariaat. Wij zijn positief over de wijze waarop de Gezondheidsraad heeft geëxperimenteerd met nieuwe werkwijzen en technieken.

Ook onderzochten wij de invulling van de formele adviestaak. We constateren dat de Gezondheidsraad daar op gedegen en betrouwbare wijze invulling aan geeft. Doordat uitvoerige procedures en checks and balances zijn ingericht brengt de Raad hoogwaardige en integere advisering tot stand over een breed onderzoeksterrein. Aandachtspunten zijn de grote afhankelijkheid van de beschikbaarheid van leden, de inbreng van jonge wetenschappers en de ontwikkeling van een geëxpliciteerde strategie.

Publieke waarde Gezondheidsraad

De onderzoekers is expliciet gevraagd om de publieke waarde van de Gezondheidsraad te onderzoeken. Wij constateren dat de publieke waarde van de Gezondheidsraad gelegen is in de advisering vanuit de wetenschappelijke invalshoek en in de binding van een grote hoeveelheid expertise. Betrokkenen zien de Gezondheidsraad als onafhankelijk en gezaghebbend. De acceptatie van adviezen bij ontvangers is groot, en zij gebruiken die adviezen als gezaghebbend instrument om beleidsbeslissingen te onderbouwen. De Gezondheidsraad neemt een terughoudende rol in na het verschijnen van adviezen. Wij constateren dat de raad meer en systematischer oog kan hebben voor de doorwerking en impact van zijn adviezen.

Omgang met COVID-19 adviezen

Tot slot zijn we gevraagd om te kijken naar de gevolgen van de activiteiten rondom COVID-19. Wij vinden het begrijpelijk dat de Gezondheidsraad is ingegaan op de verzoeken van het ministerie van VWS om met spoed te adviseren over COVID-19-vraagstukken. Dit gezien de gezaghebbende positie van de Gezondheidsraad als wetenschappelijk adviesorgaan in het gezondheidsdomein. De Gezondheidsraad heeft een aanzienlijke versnelling weten te realiseren bij de spoedadvisering ten opzichte van reguliere adviezen. Een uitdaging is om af te wegen welke adviesvragen wel en niet aanvaardbaar zijn in het licht van COVID-advisering. Positief is dat de raad reflecteert op zijn eigen handelen. We constateren dat deze reflectie ook voor de toekomst nodig blijft.

Aanbevelingen van de onderzoekers

Op basis van de bovenstaande conclusies doen wij een aantal aanbevelingen. Een van de aanbevelingen is dat we adviseren dat de Raad een traject start voor gezamenlijke strategievorming met als doel om de positie van de Gezondheidsraad te behouden. Ook bevelen we aan dat de raad meer en systematischer oog heeft voor de doorwerking en impact van de adviezen van de Gezondheidsraad om de publieke waarde te vergroten. U kunt het gehele rapport hier lezen.

Ervaring van KWINK groep

KWINK groep is expert op het gebied van evaluatieonderzoek en beleidsonderzoek in complexe politiek-bestuurlijke omgevingen. Ook hebben we veel ervaring opgedaan met onderzoeken in het gezondheidsdomein en evaluaties van adviesorganen. Zo hebben we eerder de Commissie Genetische Modificatie (COGEM), de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli), de subsidieregeling Donatie bij Leven en het Zorginstituut Nederland (ZiN) geëvalueerd. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met een van onze adviseurs.

Gerelateerde onderwerpen

Inzichten