Rapport evaluatie Subsidieregeling Donatie bij Leven openbaar

Wist je dat sommige organen en weefsels ook al tijdens het leven gedoneerd kunnen worden aan zieke patiënten? Levende donoren kunnen een beroep doen op een subsidieregeling zodat zij geen financiële barrières ondervinden bij het doneren van een orgaan of weefsel. KWINK groep evalueerde deze Subsidieregeling Donatie bij Leven in de periode van 2016 tot 2020.

Subsidieregeling donatie bij leven

Donaties bij leven vormen een aanvulling op het tekort aan donororganen. Voor bijvoorbeeld nieren is de wachtlijst gemiddeld 2,5 jaar. Om ervoor te zorgen dat levende donoren zo min mogelijk financiële belemmeringen ervaren, is in 2009 de Subsidieregeling Donatie Bij Leven tot stand gekomen. Naar aanleiding van een eerdere evaluatie van de regeling door KWINK groep in 2015, zijn in 2016 verschillende aanpassingen gedaan aan de regeling. Met de regeling kunnen levende donoren een vergoeding aanvragen voor bepaalde kosten die samenhangen met de donatie. Voorbeelden zijn medische kosten die niet door de zorgverzekeraar worden vergoed, of inkomstenverlies voor zzp’ers zonder arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Conclusies & aanbevelingen

KWINK groep onderzocht of de doelstelling van de regeling is behaald en evalueerde de uitvoering en houdbaarheid van de regeling. Het eindrapport van de evaluatie is in mei openbaar gemaakt door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Lees hier het eindrapport.

De belangrijkste conclusie uit het rapport is dat de regeling over het algemeen toereikend is het voor het wegnemen van financiële barrières voor het merendeel van de donoren. De regeling is sinds 2016 verbeterd en de uitvoering ervan wordt als goed ervaren.

We zien ook dat sommige donoren nog knelpunten ervaren in de hernieuwde regeling. Zo is de vergoeding voor zzp’ers soms onvoldoende om alle vaste lasten te dekken. Ook bestaat soms onduidelijkheid over welke kostenposten gedeclareerd kunnen worden en worden moeilijkheden ondervonden bij het invullen van het aanvraagformulier.

Wij bevelen aan om ervoor te zorgen dat (potentiële) donoren bekend zijn met de regeling. Ook bevelen we aan om een aantal aanpassingen in de Subsidieregeling te overwegen, om zo een deel van de bestaande knelpunten weg te kunnen nemen. Op 20 mei 2021 is door de minister voor Medische Zorg in een brief aan de Tweede Kamer aangekondigd dat de Subsidieregeling naar aanleiding op een aantal punten zal worden gewijzigd. Het gaat dan om de verhoging van bepaalde vergoedingen zoals kleine zorgkosten en hotelovernachtingen. Daarnaast wordt ook de berekening van de vergoeding voor gederfde inkomsten voor zzp’ers die doneren aangepast. Tot slot voert de NTS wijzigingen door in het aanvraagformulier en zal de informatie op de website worden verbeterd.