Wat hebben we onderzocht?
Het programma heeft als doel de energietransitie in de provincie Utrecht te versnellen. De provincie heeft doelen en activiteiten geformuleerd binnen 4 programmalijnen: 1) Besparen, 2) Duurzame energie, 3) Lobby, onderzoek en innovatie en 4) de provincie als voorbeeld. Belangrijk uitgangspunt van het programma was het adaptieve karakter; de doelen en activiteiten zouden meebewegen met de ontwikkelingen. Momenteel werkt de provincie aan een herijking van het programma voor de komende jaren. Onze evaluatie Energietransitie 2020-2025 richtte zich op:
- Effectiviteit: Worden de beoogde doelen gehaald?
- Efficiëntie: Hoe worden middelen ingezet?
- Samenwerking: Hoe verloopt de samenwerking tussen betrokken partijen?
Belangrijke bevindingen
Een van de kernbevindingen is dat het programma een belangrijke aanjager is voor duurzame energie-initiatieven in de provincie. De provincie heeft zich met het programma Energietransitie in verschillende rollen, en met verschillende instrumenten en activiteiten stevig ingezet om een bijdrage te leveren aan de energietransitie. Door de inzet van verschillende instrumenten en keuze voor verschillende rollen is de inzet van de provincie overwegend effectief geweeest.
In ons rapport concluderen we daarentegen ook dat de provincie beperkt reflectief is geweest; zowel intern als met partners is tussentijds onvoldoende het gesprek gevoerd over de overkoepelende inzet van de provincie: doen we de juiste dingen, en
doen we die goed? Ook de monitoring is beperkt van de grond gekomen.
Aanbevelingen
Voor de evaluatie Energietransitie 2020-2025 doen we aanbevelingen op het gebied van de ‘opzet en focus van het programma’, ‘rollen en samenwerking’ en ‘monitoring en reflectie’. Een greep uit de aanbevelingen is:
- Ontwerp de aanpak zoveel mogelijk vanuit de vraag wat nodig is voor
het energiesysteem van de toekomst. Denk vanuit daar in
systeemintegratie (waarbij opslag, flexibiliteit en infra in samenhang
benaderd worden) en benoem waar je naartoe wilt werken. - Blijf de samenwerking opzoeken in de beginfase van initiatieven. Benut
daarbij waar dat kan de mogelijkheden voor co-creatie met partijen in
de provincie: vraag niet enkel om input of toets niet enkel de ideeën,
maar ga gezamenlijk ontwikkelen. - Reflecteer niet alleen als provincie, maar ook gezamenlijk met alle
stakeholders; doen we de juiste dingen, en doen we die goed? Doe
dit regelmatig, gedurende de looptijd van het programma. Blijf de
input van stakeholders betrekken bij de totstandkoming en bijsturing
van de activiteiten en doelen. Overweeg om een reflectiegesprek en
gezamenlijke vooruitblik in een jaarlijkse cyclus te verankeren.
Vervolg
Het volledige rapport is beschikbaar via de website van de Provincie Utrecht: Evaluatie Programma Energietransitie 2020-2025.
De provincie kiest ervoor om het programma te herijken om te komen tot het beleidsprogramma Energietransitie 2026-2030. Onze evaluatie is belangrijke input voor dit nieuwe programma. Lees meer daarover in deze verkenning: Verkenning beleidsprogramma Energietransitie
Ervaring KWINK
Bij KWINK groep zijn we trots om bij te dragen aan een duurzamere toekomst. Zo hebben we eerder het Nationaal Programma RES geëvalueerd, hebben we samen met Rebel de (tussentijdse) evaluatie van het Programma Aardgasvrije Wijken uitgevoerd en mochten we de evaluatie van het MRA Warmte Koude programma uitvoeren. Neem contact met ons op als je meer wilt weten over onze aanpak of andere projecten.