Hoe wordt burgerparticipatie in de organisatiestructuur belegd bij gemeenten?

Burgerparticipatie is een populair onderwerp in de wereld van bestuur en politiek. Dat zal in de toekomst alleen maar groeien met de komst van bijvoorbeeld de Omgevingswet. Er wordt veel over burgerparticipatie geschreven, over nagedacht en mee gedaan. Maar hoe wordt burgerparticipatie in de organisatiestructuur van gemeenten echt toegepast? KWINK groep voert een benchmarkonderzoek uit voor de gemeente Eindhoven om antwoord te krijgen op deze vraag.

Organisatiemodellen burgerparticipatie in de organisatiestructuur

Er zijn verschillende manieren om burgerparticipatie te beleggen binnen een gemeentelijke organisatie. De manier waarop een gemeente het inbedden van burgerparticipatie aanpakt, kan erg verschillen. Ziet een gemeente het bijvoorbeeld als een skill die je alle medewerkers kan of moet aanleren? Is het een dienst of product wat je als organisatie levert? Bestaat er een apart team of aparte afdeling dat burgerparticipatie moet dragen en uitvoeren? Is het een expertise waarvoor je specifiek opgeleid moet zijn? Daarbij is het de vraag of de aanpak van de verschillende gemeenten in een ‘categorie’ onder te verdelen is, of dat er in de praktijk vaak sprake is van een combinatie van mogelijkheden. KWINK groep voert een benchmarkonderzoek uit om hier achter te komen: op welke manieren beleggen gemeenten burgerparticipatie in hun organisatie?

Benchmarkonderzoek

Dit benchmarkonderzoek is geen gewone. Een normale benchmark vergelijkt activiteiten of een product van meerdere organisaties aan de hand van meetbare kwaliteiten. Bij burgerparticipatie in de organisatiestructuur kan dat niet op dezelfde manier gedaan worden vanwege het abstractieniveau van dit thema. Daarom hebben wij burgerparticipatie gedefinieerd aan de hand van een aantal aspecten, zoals de gemeentecultuur met betrekking tot burgerparticipatie of de beleidsmatige verankering van burgerparticipatie in de organisatiestructuur. Door bij verschillende gemeenten deze aspecten na te lopen en te onderzoeken kan een onderlinge vergelijking gemaakt worden. Deze vergelijking wordt aan het einde van het onderzoek op visuele wijze inzichtelijk gemaakt en voorgelegd aan de gemeente Eindhoven.

Het doel van de benchmark is niet om te bepalen welke gemeente het ‘goed’ of ‘slecht’ doet op gebied van burgerparticipatie. Het doel is om te zien welke smaken bestaan op gebied van het beleggen van burgerparticipatie en wat hier vervolgens bij komt kijken voor een gemeente.

Burgerparticipatie is voor KWINK groep een belangrijk onderdeel van ons thema Nieuwe Democratie. Zo deden wij onderzoek naar het wijkbudget voor de gemeente Den Haag. Daarnaast deed KWINK groep onderzoek naar ervaringen met burgerparticipatie van gemeenten. Onze collega’s schreven over de grootste misvatting rondom burgerparticipatie. Benieuwd naar deze benchmark? Neem dan contact op met onze collega’s Maria Gayed of Niek de Vreeze.