Onderzoek naar invloed afbouw salderingsregeling op zonnepanelen bij huurwoningen openbaar

In het regeerakkoord 2017-2021 is opgenomen dat de salderingsregeling duurzame elektriciteit in 2020 wordt omgevormd in een nieuwe regeling. KWINK groep deed onderzoek naar wat de invloed van de afbouw van de salderingsregeling is op de totstandkoming van zonnepanelen bij huurwoningen. Het wetsvoorstel is gisteren aangeboden door minister Wiebes aan de Tweede Kamer.

Omvorming salderingsregeling

De salderingsregeling hield in dat opgewekte energie teruggeleverd kon worden aan het net en vervolgens bij eigen verbruik fiscaal kon worden weggestreept (gesaldeerd). Huishoudens (‘kleinverbruikers’) konden hiervan gebruik maken. In het Regeerakkoord van Rutte-III is afgesproken dat de salderingsregeling omgevormd ging worden in een nieuwe regeling. De motivatie hiervoor was dat de verwachting was dat de kosten van zonnestroom zullen dalen en met dezelfde middelen meer duurzaamheidswinst kon worden geboekt. In de nieuwe regeling heeft het kabinet ervoor gekozen om tussen 2023 en 2031 de salderingsregeling stapsgewijs af te bouwen.

Onderzoek

TNO heeft in de effecten van de afbouw van de salderingsregeling op investeringen in zonnepanelen door verschillende groepen kleinverbruikers in kaart gebracht. In het TNO-rapport zijn huurwoningen buiten beschouwing gelaten. Het ministerie van EZK heeft KWINK groep verzocht om een onderzoek naar de gevolgen van de afbouw van de salderingsregeling voor de realisatiemogelijkheden van zonnepanelen op de woningvoorraad van woningcorporaties. In de zomerperiode heeft KWINK groep het onderzoek uitgevoerd. Door middel van interviews en documentanalyse hebben we een beeld gevormd over de effecten van de afbouw van deze regeling.

In het onderzoek zijn verschillende aanschaf- en verdienconstructies rondom zonnepanelen in kaart gebracht. Ook keken we naar de business case van zonnepanelen en factoren en belemmeringen die van invloed zijn op investeringen. Bij elk van deze onderdelen brachten we de verschillen tussen de koop- en huursector in kaart. Ook keken we naar het effect van de afbouw van de salderingsregeling.

Uitkomsten

Het initiatief voor installatie van zonnepanelen in de huursector ligt bijna altijd bij woningcorporaties. De aanschaf van zonnepanelen is een belangrijk en veelal vaststaand onderdeel van de duurzaamheidsambities van de woningcorporaties en de huursector zelf. Om te kunnen voldoen aan deze duurzaamheidsambities is het van belang dat woningcorporaties blijven investeren in de aanschaf van zonnepanelen, ook na afbouw van de salderingsregeling. De verwachting is dat een deel van de woningcorporaties zal blijven investeren in zonnepanelen.

Het is dan van belang om te kijken naar de business case van zonnepanelen voor woningcorporaties. De business case van zonnepanelen is voor de huursector anders dan voor de koopsector. De belangrijkste reeds bestaande verschillen die een negatieve invloed hebben op de business case voor woningcorporaties zijn het ontbreken van de mogelijkheid om de BTW op de zonnepanelen terug te vragen, de omvang van de transactiekosten (kosten die worden gemaakt in het proces om overeenstemming te bereiken tussen huurder en verhuurder), de aanwezigheid van beheerkosten (bij de corporatie), de hogere rentelasten en de langere duur van de rentelasten. Verder is een verschil dat kosten en opbrengsten in de huursector verdeeld moeten worden relevant.

Positief voor de huursector (in vergelijking met een particulier uit de koopsector) is dat een corporatie doorgaans goedkoper kan inkopen door schaalvoordelen en door ‘professioneel inkoperschap’, waardoor de prijs per zonnepaneel (aanschaf en aanleg) lager kan zijn.

Het grote verschil met de koopsector zit in het feit dat huurders toestemming dienen te geven voor de installatie van zonnepanelen. Het is bekend dat de afbouw van de salderingsregeling een negatief effect zal hebben op de energierekening van huurders. De verwachting is dat het lastiger zal worden om toestemming te krijgen van huurders met de afbouw van de salderingsregeling als de woningcorporatie vasthoudt aan eenzelfde verhoging van de huurlasten.

Meer informatie over de uitkomsten vindt u in de rapportage!