In gesprek met een opdrachtgever: het Digital Trust Center een jaar later

Als evaluatieonderzoekers zijn wij niet alleen geïnteresseerd in de ‘output’ van ons werk, bijvoorbeeld een onderzoeksrapport met conclusies en aanbevelingen. We zijn wij ook benieuwd naar de ‘outcome’: wat hebben onze onderzoeken en adviezen teweeggebracht in de praktijk? Wieke Blijleven ging over die vraag in gesprek met Michel Verhagen, programmamanager van het Digital Trust Center (DTC).

Het DTC werd een jaar geleden door KWINK groep geëvalueerd. Het maakt onderdeel uit van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en helpt bedrijven met veilig digitaal ondernemen. Hoe wapen je je als bedrijf bijvoorbeeld tegen ransomware of digitale fraude? Die vragen worden steeds belangrijker in een tijd waarin één op de vijf bedrijven te maken krijgt met cyberaanvallen. Recentelijk stuurde staatssecretaris Keijzer een brief naar de Kamer over de voortgang van het DTC. Deze Kamerbrief beschrijft ook de realisatie van de aanbevelingen. Een mooi moment om terug te blikken op het onderzoek.

Een nieuw programma vraagt om nieuwe inzichten

Het DTC werd in 2018 opgericht naar aanleiding van een Kamerbrede motie om het bedrijfsleven cyberweerbaarder te maken. Michel Verhagen was vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van het DTC. Het opbouwen van een geheel nieuw programma over een nieuw, deels onbekend, thema vraagt om het maken van keuzes: waar zit de grootste kwetsbaarheid van bedrijven? En waar valt de meeste winst te halen? Ook vraagt het om een netwerkbenadering, legt Michel uit: 1,8 miljoen zeer verschillende ondernemers kun je immers niet in een keer bereiken. Vanuit een netwerkbenadering  bouwden Michel en zijn collega’s het DTC geleidelijk uit, samen met de partijen die dicht bij de bedrijven staan.

Maar: als je uit het niets begint, dan moet je continu reflecteren op de keuzes die je maakt. Je bent als het ware een  brug aan het bouwen terwijl je er al overheen loopt, aldus Michel. Bij DTC maakten ze mede daarom de keuze om binnen twee jaar te gaan evalueren:  ‘’Als een soort check op onze aanpak en om van te leren.’’

Wat heeft de evaluatie van het DTC teweeg gebracht?

In de beginjaren bemerkte het DTC veel enthousiasme en een gevoel van urgentie voor hun werk bij bedrijven en platforms als VNO-NCW, MKB Nederland, CIO Platform, Nl Digital, ECP en de KvK. Voor het DTC was het belangrijkste doel van de evaluatie dan ook om aanknopingspunten voor het vervolg te vinden.

Het onderzoek resulteerde in adviezen voor de volgende jaren. Michel beschrijft de twee belangrijkste inzichten.

1. Ten eerste was er de aanbeveling om het aanbod van het DTC uitbreiden, om meer aan te sluiten bij de behoeften van grotere bedrijven. Grote bedrijven zijn immers vaak al een stap verder dan kleinere bedrijven. Michel legt uit dat zij het bereik van het DTC willen vergroten en verbreden door het stimuleren van samenwerkingsverbanden tussen bedrijven. Sinds de evaluatie is het aantal samenwerkingsverbanden dat het DTC ondersteunt gegroeid van 19 naar 31. Deze samenwerkingsverbanden zorgen dat bedrijven elkaar kunnen vinden in een vertrouwde (digitale) omgeving. De volgende stap is om ook interactie tussen de samenwerkingsverbanden op gang te brengen en in het samenspel met DTC de effectiviteit te vergroten.
2. Ten tweede constateerde KWINK groep dat het DTC online een steeds groter bereik had, maar de belangrijkste vraag is: wat doen mensen met de informatie die ze vinden? De evaluatie stimuleerde het DTC om verder kijken dan alleen de cijfers. DTC werkt nu steeds meer aan gebruiksvriendelijkheid, toepasbaarheid en handelingsperspectief. Het DTC hechtte er altijd al aan om van buiten naar binnen te denken en de taal van de ondernemer te spreken, legt Michel uit. Om te zorgen dat het ook tot actie leidt bij bedrijven is het soms nodig dat ondernemers individueel worden benaderd. Zo organiseerde DTC bijvoorbeeld ontbijtsessies waarbij ondernemers en IT-studenten met elkaar in contact worden gebracht en ter plekke en praktisch op weg geholpen worden.

Tot slot had de evaluatie nog een ander effect. In de evaluatie concludeerde KWINK groep dat het DTC inderdaad heeft bijgedragen aan de cyberweerbaarheid van ondernemend Nederland, door informatie en advies te geven en door samenwerkingsverbanden te stimuleren. Te weten dat je, ook volgens externen en stakeholders, op de goede weg bent geeft een programma vleugels, stelt Michel. Het Digital Trust Center leeft bij het vertrouwen van de organisaties die zij helpen. Als een evaluatie dat vertrouwen bevestigt is dat een goede aanmoediging om door te gaan.